Internetconsultatie van start over verduidelijking werken met zelfstandigen
13-10-2023
Op 6 oktober 2023 is de internetconsultatie van start gegaan voor het Wetsvoorstel 'Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden'. Het conceptwetsvoorstel is onderdeel van het in april gepresenteerde arbeidsmarktpakket met maatregelen voor meer zekerheid voor werkenden en meer wendbaarheid voor ondernemers.
Het conceptwetsvoorstel
Het conceptwetsvoorstel zou onder meer moeten zorgen voor meer duidelijkheid over de vraag of het werk door een zelfstandige mag worden gedaan of door een werknemer. Het wetsvoorstel bevat twee belangrijke onderdelen:
- Verduidelijking van het criterium 'werken in dienst van'
- Introductie van een rechtsvermoeden voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst
Verduidelijking criterium 'werken in dienst van'
Het criterium 'werken in dienst van' is onderdeel van de definitie 'arbeidsovereenkomst'. Dit criterium wordt verduidelijkt aan de hand van in beginsel drie elementen, met bijbehorende indicaties die bij AmvB zullen worden vastgesteld en eventueel aangevuld.
A. Werkinhoudelijke aansturing
Is er sprake van instructiebevoegdheid? Kan de werkgevende de werkzaamheden controleren en eventueel ingrijpen?
B. Organisatorische inbedding
Behoren de werkzaamheden tot de kernactiviteit van de organisatie? Hebben ze een structureel karakter? Worden ze verricht zij-aan-zij met werknemers die soortgelijk werk verrichten?
C. Werken voor eigen rekening en risico
Liggen de financiële risico’s en resultaten bij de werkende? Is de werkende verantwoordelijk voor gereedschap/hulpmiddelen? Treedt de werkende zelfstandig naar buiten? Gaat het om een korte opdracht of een opdracht beperkt in een aantal uur per week?
Eerst zal in kaart gebracht moeten worden of sprake is van de elementen A, B en/of C. De aanwezigheid van A en/of B leveren een indicatie op voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst. C betreft een contra-indicatie. Vervolgens vindt er een afweging plaats. Geeft de afweging geen uitsluitsel, dan zal element C+ de doorslag geven.
C+ ziet op extern ondernemerschap. Gedraagt de werkende zich doorgaans als ondernemer of werknemer in het economisch verkeer met betrekking tot vergelijkbare werkzaamheden. Relevante indicaties daarbij zijn: Werkt de werkende voor meerdere opdrachtgevers per jaar? Besteedt hij tijd en/of geld aan het verwerven van een reputatie en het vinden van nieuwe klanten? Heeft hij bedrijfsinvesteringen van enige omvang? Gedraagt hij zich administratief als zelfstandig ondernemer?
Schematisch werkt de afweging volgens de concept memorie van toelichting als volgt:
De introductie van een rechtsvermoeden voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst
Verder bevat het conceptwetsvoorstel een nieuw rechtsvermoeden. Als een werkende kan aantonen dat sprake is van een uurtarief lager dan € 32,34, dan wordt vermoed dat sprake is van een arbeidsovereenkomst. Meent de werkgevende dat toch sprake is van een zelfstandige, dan zal hij bewijs moeten aanleveren waaruit dat blijkt.
Vervolg wetgevingsproces
Na de sluiting van de internetconsultatie (10 november 2023) zal de ministerraad besluiten hoe en in welke (eventueel aangepaste) vorm het wetsvoorstel wordt ingediend bij de Tweede Kamer.
Heeft u vragen over het werken met zelfstandigen? Neem dan contact op met één van onze specialisten van het team Arbeid & Pensioen.
Dit is een Legal Update van Lisa Schouten.
